۱–۱–۷–۵ تعریف
سیمان هیدرولیکی ماده چسباننده ای است که در هوا و مجاورت آب و جایی که هوا نیست میگیرد سخت میشود. این ماده را در ساختن بتن و ملاتهای سیمانی بکار میبرند. سیمان با آب سفت سخت میشود و جسمی یکپارچه تشکیل میدهد.
پوزولانها مواد سیلیسی یا سیلیسی، آلومینی هستند که به خودی خود خواص سیمانی نداشته یا خواص سیمانی اندک دارند، لیکن در حضور رطوبت با هیدروکسیدکلسیم واکنش داده و تولید ترکیباتی همچون سیلیکات کلسیم آبدار مینماید، لذا میتوانند خواص سیمانی نشان دهند.
۲–۱–۷–۵ دسته بندی
سیمانهای هیدرولیکی به شرح زیر دسته بندی میشود:
الف- سیمان پرتلند نوع یک (I)، یا سیمان پرتلند معمولی، که با نماد »پ-۱« نشان داده میشود.
سیمان پرتلند نوع یک، خود به سه نوع »۳۲۵-۱«،»۴۲۵-۱« و»۵۲۵-۱« تقسیم میشود.
ب- سیمان پرتلند نوع دو (II)، یا سیمان پرتلند اصلاح شده، که با نماد »پ-۲« نشان داده میشود.
پ- سیمان پرتلند نوع سه (III)، یا سیمان زود سخت شونده، که با نماد »پ-۳ «نشان داده میشود.
ت- سیمان پرتلند نوع چهار (IV)، یا سیمان با حرارتزایی کم، که با نماد » پ-۴ « نشان داده میشود.
ث- سیمان پرتلند نوع پنج (V)، یا سیمان مقاوم در برابر سولفات، که با نماد »پ-۵« نشان داده میشود.
۲–۲–۱–۷–۵ : سیمانهای آمیخته: که جزء اصلی آنها کلینکر سیمان پرتلند است و دارای مقادیری از مواد مناسب، مانند پوزولانهای طبیعی، مصنوعی، یا مواد افزودنی ویژه جایگزین سیمان پرتلند است. انواع سیمانهای پرتلند آمیخته معمول در ایران عبارت است از: پوزولانی، سرباره ای ، بنایی و آهکی .(PKZ)
الف- سیمان پرتلند پوزولانی: چسباننده هیدرولیکی است، متشکل از مخلوط کامل و یکنواخت سیمان پرتلند و پوزولان، که یا به روش پودر کردن همزمان کلینکر سیمان پرتلند، پوزولان و سنگ گچ در آسیاب، و یا با سایش جداگانه پوزولان و آمیختن آن با سیمان پرتلند، و یا ترکیبی از دو روش، به دست می آید. مطابق استاندارد ملی ایران شماره ۳۴۳۲، سیمان پرتلند پوزولانی بر دو گروه است:
الف-۱- پرتلند پوزولانی (پ. پ) با میزان پوزولان حداقل ۵ و حداکثر ۱۵ درصد وزنی سیمان.
الف-۲- پرتلند پوزولانی ویژه (پ.پ.و) با میزان پوزولان بیش از ۱۵ تا ۴۰ درصد وزنی سیمان.
این نوع سیمان معمولاً در مواردی که بتن تحت تهاجم شیمیایی قرار میگیرد و نیز برای ساخت بتنهای حجیم بکار میرود. این نوع سیمان، حرارت هیدراسیون کمی دارد، در برابر املاح شیمیایی مقاوم میباشد و مقاومت فشاری آن در روزهای اولیه (تا سه روز) کم است.
ب- سیمان پرتلند سرباره ای : سیمانی است که از آسیاب کردن مخلوط کلینکر سیمان پرتلند، سرباره دانه شده فعال و آمورف و سنگ گچ و یا از مخلوط سیمان پرتلند و پودر سرباره، به نسبتهای معین به دست می آید. مطابق استاندارد ملی ایران شماره ۳۵۱۷، سیمان سرباره ای بر سه گروه است:
ب-۱- سیمان پرتلند سرباره ای (پ- س) با میزان سرباره حداکثر ۲۵ درصد وزنی سیمان.
ب-۲- سیمان پرتلند سرباره ای ضدسولفات (پ-س- ۵) با میزان سرباره ۲۵ تا ۷۰ درصد وزنی سیمان.
ب-۳- سیمان سرباره ای (س) با میزان سرباره بیش از ۷۰ درصد وزنی سیمان.
پ- سیمان پرتلند آهکی: ماده چسباننده هیدرولیکی، از خانواده سیمان پرتلند، که از آسیاب کردن مخلوط ۶ الی ۲۰ درصد سنگ آهک ویژه، همراه با درصد مناسبی سنگ گچ و حداقل ۸۰ درصد کلینکر سیمان پرتلند تولید میگردد. در تولید این نوع سیمان، میزان مواد افزودنی حداکثر یک درصد است. مواد افزودنی نباید شدت خوردگی میلگرد را افزایش دهد و یا باعث افت کیفیت سیمان یا ملات و بتن ساخته شده از آن شود.
ت- سیمان بنایی: چسباننده ای هیدرولیکی که در تهیه ملاتهای مختلف مورد استفاده در بنایی بکاربرده میشود. این سیمان از آسیاب کردن مخلوط کلینکر سیمان پرتلند و سنگ آهک طبیعی؛ یا مخلوط کردن سیمان پرتلند و پودر نرم شده سنگ آهک، یا پوزولانهای طبیعی و مصنوعی و یا سرباره آهنگدازی، به نسبتهای معین، با رنگدانه های معدنی به دست می آید.
استفاده از سیمانهای بنایی در بتن و بتن آرمه مجاز نیست و آن را فقط در ملات و مانند آن باید بکاربرد. برای شناسایی سیمان بنایی و پرهیز از مصرف آن در ساخت بتن، این نوع سیمانها را رنگی تولید میکنند.
مطابق استاندارد ملی ایران شماره ۳۵۱۶-۱، سیمان بنایی بر چهار گروه است:
ت-۱ – سیمان بنایی نوع (س- ب – ح – ۵) با حداقل ۲۵ درصد وزنی کلینکر. در این سیمان از ماده حباب زا استفاده میشود.
ت-۲- سیمان بنایی نوع (س- ب – ح – ۱۲.۵) با حداقل ۴۰ درصد وزنی کلینکر. در این سیمان از ماده حباب زا استفاده میشود.
ت-۳- سیمان بنایی نوع (س – ب – ۱۲.۵) با حداقل ۴۰ درصد وزنی کلینکر.
ت-۴- سیمان بنایی نوع (س – ب – ۲۲.۵) با حداقل ۴۰ درصد وزنی کلینکر.
ث- سیمان پرتلند مرکب الف -۳۲.۵ : ماده چسباننده هیدرولیکی از خانواده سیمان پرتلند است که از آسیاب و مخلوط کردن کلینکر سیمان پرتلند با حداقل ۲ نوع از انواع مواد افزونی (سنگ آهک ویژه، پوزولان طبیعی مرغوب، سرباره کوره آهنگدازی، خاکستر بادی، پوزولان کلسینه شده، رس یا شیل پخته شده، دوده سیلیسی) همراه با درصد مناسبی از سنگ گچ حاصل میشود. سیمان پرتلند مرکب الف – ۳۲.۵ در تهیه ملات و بتن استفاده میشود و در اکثر مواردی که سیمان پرتلند نوع یک (۱-۳۲۵) بکار میرود، قابلیت کاربرد دارد.
۳–۲–۱–۷–۵ سیمان سفید
سیمان پرتلند سفید سیمانی است که در تولید آن از مواد اولیه ای که ترکیبات رنگزای آن در حد مجاز باشد، استفاده میشود. این نوع سیمان عمدتاً در نماسازی، بندکشی و کارهای تزئینی کاربرد دارد.
۴–۲–۱–۷–۵ سیمان پرتلند رنگی
از افزودن رنگدانه های معدنی (بدون داشتن واکنش شیمیایی) به سیمان پرتلند معمولی یا سفید به دست می آید. از سیمان پرتلند معمولی برای ساخت سیمانهای پرتلند رنگی قرمز، قهوه ای و سیاه و از سیمان سفید در تولید سیمانهایی با رنگهای روشن، استفاده میشود. در ساخت سیمانهای رنگی باید از رنگدانه ها یی استفاده شود که در برابر عوامل جوی و تابش نور پایدار باشند، همچنین نبایستی رنگها در کارگاه های تولید بتن به بتن افزوده شود. از این نوع سیمانها بیشتر در نماسازی، کفسازی، بندکشی و کارهای تزیینی استفاده میشود.
جدول ۱–۷–۵ الزامات ترکیب شیمیایی سیمانهای پرتلند*
|
ویژگی شیمیایی |
نوع سیمان پرتلند |
روش آزمایش بر اساس استاندارد ملی |
|||||
|
۱ |
۲ |
۳ |
۴ |
۵ |
|||
|
SIO2 (حداقل درصد وزنی) |
– |
۲۰ |
– |
– |
– |
۱۶۹۲ |
|
|
AL2O3 (حداکثر درصد وزنی) |
– |
۶ |
– |
– |
– |
۱۶۹۲ |
|
|
Fe2O3 (حداکثر درصد وزنی) |
– |
۶ |
– |
۶.۵ |
– |
۱۶۹۲ |
|
|
MgO (حداکثر درصد وزنی) |
۵ |
۵ |
۵ |
۵ |
۵ |
۱۶۹۲ |
|
|
SO3 (حداکثر درصد وزنی) |
اگرC3A≤ %8 |
۳ |
۳ |
۳.۵ |
۲.۳ |
۲.۳ |
۱۶۹۲ |
|
اگرC3A≥ %8 |
۳.۵ |
– |
۴.۵ |
– |
– |
۱۶۹۲ |
|
|
حداکثر کاهش وزن ناشی از سرخ شدن (درصد وزنی) |
۳ |
۳ |
۳ |
۲.۵ |
۳ |
۱۶۹۲ |
|
|
حداکثر میزان باقیمانده نامحلول(درصد وزنی) |
۰.۷۵ |
۰.۷۵ |
۰.۷۵ |
۰.۷۵ |
۰.۷۵ |
۱۶۹۲ |
|
|
C3S (حداکثر درصد وزنی) |
– |
– |
– |
۳۵ |
– |
۱۶۹۲ |
|
|
C2S (حداقل درصد وزنی) |
– |
– |
– |
۴۰ |
– |
۱۶۹۲ |
|
|
C3A (حداکثر درصد وزنی) |
– |
۸ |
۱۵ |
۷ |
۵ |
۱۶۹۲ |
|
|
C2F+C4AFیا2C3A+C4AF (حداکثر درصد وزنی) |
– |
– |
– |
– |
۲۵ |
۱۶۹۲ |
|
* قویا توصیه میگردد در شرایطی که خطر واکنش قلیایی سیلیسی سنگدانه ها وجود دارد، مقدار قلیا (Na2O+0.658K2O) سیمانهای پرتلند از ۰.۶درصد وزنی تجاوز نکند. همچنین در شرایط معمول حرارت زایی سیمان، حداکثر مجموع C3Sو C3Aسیمان پرتلند تیپ ۲ از ۵۸ درصد وزنی تجاوز نکند.
جدول ۲–۷–۵ الزامات فیزیکی و مکانیکی سیمانهای پرتلند
|
مشخصه |
نوع سیمان پرتلند |
روش آزمایش بر اساس استاندارد ملی |
|||||||
|
۱ |
۲ |
۳ |
۴ |
۵ |
|||||
|
۳۲۵-۱ |
۴۲۵-۱ |
۵۲۵-۱ |
|||||||
|
حداقل سطح ویژه به روش بلین، (سانتیمتر مربع بر گرم) |
۲۸۰۰ |
۲۸۰۰ |
۳۲۰۰ |
۲۸۰۰ |
۲۸۰۰ |
۳۹۰ |
|||
|
حداکثر انبساط آزمایش اتوکلاو (درصد) |
۰.۸ |
۰.۸ |
۰.۸ |
۰.۸ |
۰.۸ |
۳۹۱ |
|||
|
مقاومت فشاری ملات استاندارد، مگاپاسکال |
۱ روزه (حداقل) |
– |
– |
– |
– |
۱۲.۵ |
– |
– |
۳۹۳ |
|
۲ روزه (حداقل) |
– |
۱۰ |
۲۰ |
– |
– |
– |
– |
||
|
۳ روزه (حداقل) |
۱۲ |
– |
– |
۱۰ |
۲۴ |
– |
۸.۵ |
||
|
۷ روزه حداقل |
۲۰ |
– |
– |
۱۷.۵ |
– |
۷ |
۱۵ |
||
|
۲۸ روزه (حداقل) (حداکثر) |
۳۲.۵ ۵۲.۵ |
۴۲.۵ ۶۲.۵ |
۵۲.۵ – |
۳۱.۵ – |
– – |
۱۸ – |
۲۷ – |
||
|
زمان گیرش، به روش ویکات |
حداقل گیرش اولیه (دقیقه) |
۴۵ |
۴۵ |
۴۵ |
۴۵ |
۴۵ |
۳۹۲ |
||
|
حداکثر گیرش نهایی (دقیقه) |
۳۶۰ |
۳۶۰ |
۳۶۰ |
۳۶۰ |
۳۶۰ |
||||
جدول ۳–۷–۵ الزامات ترکیب شیمیایی سیمانهای پرتلند پوزولانی
|
ویژگی شیمیایی |
نوع سیمان پرتلند |
روش آزمایش بر اساس استاندارد ملی |
|
|
پرتلند پوزولانی، پ.پ |
پرتلند پوزولانی ویژه، پ.پ.و |
||
|
MgO (حداکثر درصد وزنی) |
۶ |
۶ |
۱۶۹۲ |
|
SO3(حداکثر درصد وزنی) |
۴ |
۴ |
|
|
حداکثر کاهش وزن ناشی از سرخ شدن (درصد وزنی) |
۵ |
۵ |
|
جدول ۴–۷–۵ الزامات فیزیکی و مکانیکی سیمانهای پرتلند پوزولانی
|
مشخصه |
نوع سیمان پرتلند |
روش آزمایش بر اساس استاندارد ملی |
||
|
پرتلند پوزولانی، پ.پ |
پرتلند پوزولانی ویژه، پ.پ.و |
|||
|
حداقل سطح ویژه به روش بلین، سانتی متر مربع بر گرم |
۳۰۰۰ |
۳۲۰۰ |
۳۹۰ |
|
|
حداکثر انبساط اتوکلاو (درصد) |
۰.۸ |
۰.۸ |
۳۹۱ |
|
|
حداکثر انقباض اتوکلاو (درصد) |
۰.۲ |
۰.۲ |
۳۹۱ |
|
|
زمان گیرش، روش ویکات |
حداقل گیرش اولیه (دقیقه) |
۶۰ |
۶۰ |
۳۹۲ |
|
حداکثر گیرش نهایی (دقیقه) |
۴۲۰ |
۴۲۰ |
||
|
حداقل مقاومت فشاری ملات استاندارد، مگاپاسکال |
۳ روزه |
۱۰ |
– |
۳۹۳ |
|
۷ روزه |
۱۷.۵ |
۱۵ |
||
|
۲۸ روزه |
۳۰ |
۲۷.۵ |
||
جدول ۵–۷–۵ الزامات ترکیب شیمیایی سیمانهای سرباره ای
|
ویژگی شیمیایی |
نوع سیمان |
روش آزمایش بر اساس استاندارد ملی |
||
|
پرتلند سرباره ای (پ-س) |
پرتلند سرباره ضد سولفات (پ-س-۵) |
سیمان سرباره ای (س) |
||
|
SO۳ (حداکثر درصد وزنی) |
۳ |
۳ |
۴ |
۱۶۹۲ |
|
S- – (حداکثر درصد وزنی) |
۲ |
۲ |
۲ |
|
|
باقیمانده نامحلول (حداکثر درصد وزنی) |
۱ |
۱ |
۱ |
|
|
حداکثر کاهش وزن ناشی از سرخ شدن (درصد وزنی) |
۳ |
۳ |
۴ |
|
|
قلیائیهای قابل حل در آب (حداکثر درصد) |
– |
– |
۰.۰۳ |
|
جدول ۶–۷–۵ الزامات فیزیکی و مکانیکی سیمانهای سرباره ای
|
مشخصه |
نوع سیمان |
روش آزمایش بر اساس استاندارد ملی |
|||
|
پرتلند سرباره ای (پ-س) |
پرتلند سرباره ضد سولفات (پ-س-۵) |
سیمان سرباره ای (س) |
|||
|
حداقل سطح ویژه به روش بلین، سانتیمتر مربع بر گرم |
۲۸۰۰ |
۲۸۰۰ |
۲۸۰۰ |
۳۹۰ |
|
|
حداکثر انبساط اتوکلاو (درصد) |
۰.۵ |
۰.۵ |
۰.۵ |
۳۹۱ |
|
|
حداکثر انقباض اتوکلاو (درصد) |
۰.۲ |
۰.۲ |
۰.۲ |
۳۹۱ |
|
|
زمان گیرش، روش ویکات |
حداقل گیرش اولیه (دقیقه) |
۴۵ |
۴۵ |
۴۵ |
۳۹۲
|
|
حداکثر گیرش نهایی (دقیقه) |
۴۲۰ |
۴۲۰ |
۴۲۰ |
||
|
حداقل مقاومت فشاری ملات استاندارد، مگاپاسکال |
۱۲ |
۱۰ |
– |
۳۹۳ |
|
|
۲۰ |
۱۸ |
۱۰ |
|||
|
۳۲ |
۳۰ |
۲۲ |
|||
|
حداکثر حرارت هیدراسیون (کالری بر گرم) |
۷۰ |
۷۰ |
۷۰ |
۳۹۴ |
|
|
۸۰ |
۸۰ |
۸۰ |
|||
جدول ۷–۷–۵ الزامات ترکیب شیمیایی سیمان پرتلند آهکی و پرتلند مرکب- الف ۳۲.۵
|
ویژگی شیمیایی |
نوع سیمان |
روش آزمایش بر اساس استاندارد ملی |
|
|
پرتلند آهکی |
پرتلند مرکب – الف ۳۲.۵ |
||
|
MgO (حداکثر درصد وزنی) |
۵ |
۵ |
۱۶۹۲ |
|
) SO۳حداکثر درصد وزنی) |
۳.۵ |
۳.۵ |
|
|
Cl- (حداکثر درصد وزنی) |
۰.۱ |
۰.۱ |
|
|
حداکثر کاهش وزن ناشی از سرخ شدن (درصد وزنی) |
۱۲ |
– |
|
جدول ۸–۷–۵ الزامات فیزیکی و مکانیکی سیمان پرتلند آهکی و پرتلند مرکب – الف ۳۲.۵
|
مشخصه |
نوع سیمان |
روش آزمایش بر اساس استاندارد ملی |
||
|
پرتلند آهکی |
پرتلند مرکب – الف ۳۲.۵ |
|||
|
حداقل سطح ویژه به روش بلین، سانتیمتر مربع بر گرم |
۳۰۰۰ |
۳۰۰۰ |
۳۹۰ |
|
|
حداکثر انبساط اتوکلاو (درصد) |
۰.۸ |
۰.۸ |
۳۹۱ |
|
|
زمان گیرش، روش ویکات |
حداقل گیرش اولیه (دقیقه) |
۷۵ |
۷۵ |
۳۹۲ |
|
حداکثر گیرش نهایی (دقیقه) |
۴۸۰ |
– |
||
|
حداقل مقاومت فشاری ملات استاندارد، مگاپاسکال |
۳ روزه |
۱۲ |
– |
۳۹۳ |
|
۷ روزه |
۲۰ |
۱۶ |
||
|
۲۸ روزه |
۳۳ |
۳۲.۵ |
||
جدول ۹–۷–۵ الزامات ترکیب شیمیایی سنگ آهک ویژه مورد مصرف در تولید سیمان پرتلند آهکی و پرتلند مرکب – الف ۳۲.۵
|
ویژگی شیمیایی |
حد قابل قبول |
روش آزمایش بر اساس استاندارد ملی |
|
میزان کل کربن آلی TOC (حداکثر درصد وزنی) |
۰.۲ |
روش تعیین شده در استاندارد ملی ایران شماره ۴۲۲۰ |
|
میزان رس تعیین شده به روش آزمون جذب متیل بلو، (حداکثر درصد وزنی) |
۱.۲ |
|
|
میزان خلوص کربنات کلسیم در سنگ آهک ویژه (حداقل درصد وزنی) |
۹۰ |
جدول ۱۰–۷–۵ الزامات ترکیب شیمیایی سیمان پرتلند سفید
|
ویژگی شیمیایی |
مقدار مجاز |
روش آزمایش بر اساس استاندارد ملی |
|
|
MgO (حداکثر درصد وزنی) |
۵ |
۱۶۹۲ |
|
|
(حداکثر درصد وزنی) |
اگر C3A≤ 8% |
۳ |
۱۶۹۲ |
|
اگر C3A≥ 8% |
۳.۵ |
۱۶۹۲ |
|
|
حداکثر کاهش وزن ناشی از سرخ شدن (درصد وزنی) |
۳ |
۱۶۹۲ |
|
|
حداکثر میزان باقیمانده نامحلول (درصد وزنی) |
۰.۷۵ |
۱۶۹۲ |
|
جدول ۱۱–۷–۵ الزامات فیزیکی و مکانیکی سیمان پرتلند سفید
|
ویژگی شیمیایی |
مقدار مجاز |
روش آزمایش بر اساس استاندارد ملی |
|
|
حداقل درجه سفیدی |
۷۵ |
۲۹۳۱ |
|
|
حداقل سطح ویژه به روش بلین، سانتیمتر مربع بر گرم |
۳۰۰۰ |
۳۹۰ |
|
|
حداکثر انبساط اتوکلاو (درصد) |
۰.۸ |
۳۹۱ |
|
|
زمان گیرش، روش ویکات |
حداقل گیرش اولیه (دقیقه) |
۴۵ |
۳۹۲ |
|
حداکثر گیرش نهایی (دقیقه) |
۴۸۰ |
||
|
حداقل مقاومت فشاری ملات استاندارد، مگاپاسکال |
۲روزه |
۱۱ |
۳۹۳ |
|
۶ روزه |
۱۷.۵ |
||
|
۲۸ روزه |
۳۱.۵ |
||
جدول ۱۲–۷–۵ الزامات ترکیب شیمیایی سیمان پرتلند زئولیتی
|
ویژگی شیمیایی |
حد قابل قبول |
روش آزمایش بر اساس استاندارد ملی |
|
MgO (حداکثر درصد وزنی) |
۵ |
۱۶۹۲ |
|
SO3 (حداکثر درصد وزنی) |
۳.۵ |
|
|
Cl- (حداکثر درصد وزنی) |
۰.۱ |
|
|
حداکثر کاهش وزن ناشی از سرخ شدن (درصد وزنی) |
۵ |
جدول ۱۳–۷–۵ الزامات فیزیکی و مکانیکی سیمان پرتلند زئولیتی
|
ویژگی شیمیایی |
مقدار مجاز |
روش آزمایش بر اساس استاندارد ملی |
|
|
حداقل سطح ویژه به روش بلین، سانتیمتر مربع بر گرم |
۳۰۰۰ |
۳۹۰ |
|
|
حداقل سطح ویژه به روش بلین، سانتیمتر مربع بر گرم* |
۳۵۰۰ |
||
|
حداکثر انبساط اتوکلاو (درصد) |
۰.۸ |
۳۹۱ |
|
|
زمان گیرش، روش ویکات |
حداقل گیرش اولیه (دقیقه) |
۷۵ |
۳۹۲ |
|
حداکثر گیرش نهایی (دقیقه) |
۴۸۰ |
||
|
حداقل مقاومت فشاری ملات استاندارد، مگاپاسکال |
۳ روزه |
۱۰ |
۳۹۳ |
|
۷ روزه |
۱۷.۵ |
||
|
۲۸ روزه |
۳۲.۵ |
||
*در صورت درخواست مشتری تولید سیمان با سطح ویژه بیش از ۳۵۰۰ سانتیمترمربع برگرم مجاز میباشد.
جدول ۱۴–۷–۵ الزامات ترکیب شیمیایی پوزولانهای طبیعی
|
ویژگی شیمیایی |
حد قابل قبول |
روش آزمایش بر اساس استاندارد ملی |
|
Fe2O3+Al2O3+SiO2 (حداقل درصد وزنی) |
۷۰ |
به روش معرفی شده در ۳۴۳۳ |
|
SO3 (حداکثر درصد وزنی) |
۴ |
|
|
S– (حداکثر درصد وزنی) |
۳ |
|
|
حداکثر کاهش وزن ناشی از سرخ شدن (درصد وزنی) |
۱۰ |
|
|
رطوبت (حداکثر درصد وزنی) |
۳ |
جدول ۱۵–۷–۵ الزامات فیزیکی پوزولانهای طبیعی
|
مشخصه |
حد قابل قبول |
روش آزمایش بر اساس استاندارد ملی |
|
|
درصد باقیمانده روی الک ۴۵ میکرون به روش تر (حداکثر درصد وزنی) |
۳۴ |
به روش معرفی شده در ۳۴۳۳ |
|
|
آب مصرفی در مقایسه با سیمان پرتلند (حداکثر درصد بیشتر از آزمونه شاهد) |
۱۵ |
||
|
حداکثر انبساط اتوکلاو (درصد) |
۰.۸ |
||
|
الزامات یکنواختی |
جرم مخصوص متوسط نمونه ها |
حداکثر تغییرات ۵ درصد |
|
|
درصد مانده روی الک ۴۵ میکرون |
حداکثر تغییرات ۵ درصد |
||
|
شاخص فعالیت پوزولانی بر مبنای مقاومت فشاری |
۷ روز |
حداقل ۷۵ درصد آزمونه شاهد |
|
|
۲۸ روز |
حداقل ۷۵ درصد آزمونه شاهد |
||
جدول ۱۶–۷–۵ الزامات ترکیب شیمیایی دوده سیلیسی
|
ویژگی شیمیایی |
حد قابل قبول |
روش آزمایش بر اساس استاندارد ملی |
|
SiO2 (حداقل درصد وزنی) |
۸۵ |
به روش معرفی شده در ۱۳۲۷۸ |
|
حداکثر کاهش وزن ناشی از سرخ شدن (درصد وزنی) |
۶ |
|
|
رطوبت (حداکثر درصد وزنی) |
۳ |
جدول ۱۷–۷–۵ الزامات فیزیکی دوده سیلیسی
|
مشخصه |
حد قابل قبول |
روش آزمایش بر اساس استاندارد ملی |
|
درصد باقیمانده روی الک ۴۵ میکرون به روش تر (حداکثر درصد وزنی) |
۱۰ |
به روش معرفی شده در ۱۳۲۷۸ |
|
شاخص فعالیت پوزولانی به روش تسریع شده با سیمان پرتلند و به مدت۷ روز نسبت به نمونه شاهد، (حداقل درصد) |
۱۰۵ |
|
|
سطح ویژه حداقل (مترمربع بر گرم) |
۱۵ |
۲–۳–۱–۷–۵ آزمایشهای استاندارد
الف- روشهای آزمایش شیمیایی سیمان باید بر اساس استاندارد ملی ایران شماره های ۱۶۹۲ و ۱۶۹۵ بکارگرفته شود. این آزمونها عبارتند از: اندازه گیری اکسیدهای سیلیسیم، آلومینیم، آهن، کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم، تریاکسید گوگرد، افت سرخ شدن در ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد، باقیمانده نامحلول،آهک آزاد.
ب- آزمایش شیمیایی سیمان، برای اندازه گیری عناصر فرعی، آهک آزاد، گوگرد به صورت سولفید و کلرید- مواد آلی قابل حل در کلروفرم- کربن دی اکسید، باید بر اساس استاندارد ملی ایران شماره های ۱-۱۶۹۳، ۱۶۹۳-۲، ۱۶۹۴ و ۶۴۴۳ انجام گیرد.
پ- روشهای آزمایش فیزیکی سیمان باید بر اساس استاندارد ملی ایران شماره های ۳۹۰ ، ۳۹۱، ۳۹۲، ۳۹۳، ۳۹۴ و ۷۱۴۸ باشد. این آزمایشها عبارتند از: اندازه گیری زمان گیرش اولیه و نهایی، تعیین غلظت نرمال، تعیین سلامت، اندازه گیری مقاومت فشاری ۷،۳ و ۲۸روز، اندازه گیری مقاومت خمشی ۳، ۷ و ۲۸روز، تعیین نرمی، جرم مخصوص و حرارت هیدراتاسیون.
ت- استانداردهای مرجع این فصل در پیوست دوم ارائه شده اند.
