۱۹-۵-۲-۱ روشنایی فضاها

 هر فضای مستقل باید یک کلید یا سیستم کنترل جداگانه داشته باشد که:

 ۱- در محل ورودی- خروجی فضاها قرار گیرد، رؤیت پذیر و در دسترس باشد. ۲- با دیدن آن، خاموش یا روشن بودن چراغها معلوم شود.

 این الزامات در مورد لامپهایی که صرفاً برای مقاصد تزیینی استفاده میشود صادق نیست.

۱۹-۵-۲-۲ سیستمهای کاهش میزان و یا مدت روشنایی

 روشنایی فضاهای محصوری که مساحتی برابر 10 متر مربع یا بیشتر دارد و بار الکتریکی روشنایی آن بیش از 12 وات بر متر مربع است و با بیش از یک منبع تأمین میگردد، باید به نحوی کنترل شود که بار الکتریکی روشنایی چراغها تا نصف قابل کاهش باشد، ضمن اینکه همچنان سطح روشنایی با یکنواختی قابل قبول در تمام فضا تأمین گردد. کاهش روشنایی به صورت یکنواخت میتواند به یکی از روشهای زیر تأمین گردد:

 ۱- استفاده از کاهش دهنده های نور^۱ برای کنترل تمام سیستمهای روشنایی؛ ۲- کنترل ردیفهای زوج و فرد با دو کلید؛

۳- نصب کلید مستقل برای لامپ وسط سیستمهای سه لامپی؛

 ۴- نصب کلید مستقل برای هر لامپ یا هر مجموعه لامپ؛

 ۵- استفاده از سیستمهای تشخیص حضور و یا حرکت؛

 ۶- استفاده از سیستم های زمان دار قابل تنظیم و یا سیستم هایی که به صورت خودکار خاموش میشوند.

 در مورد فضاهای محصور که در طول روز از نور طبیعی کافی بهره مند میشوند، علاوه بر موارد فوق، توصیه می گردد در صورت امکان حداقل یک سیستم کنترل نور مصنوعی داشته باشند که سیستم روشنایی را، در بخشی که از نور طبیعی بهره میگیرد، کنترل کند.

 ۱۹-۵-۲-۳ کنترل خاموش کردن روشنایی

 در هر منطقه روشنایی ساختمان، سیستمهای روشنایی باید توسط یک یا چند کلید مرکزی دستی نصب شده در محل قابل کنترل باشد. همچنین استفاده از کلید اتوماتیک (حسگر تشخیص حضور یا حرکت یا کنترل زمانی) توصیه میشود. در موارد زیر، رعایت این ضابطه لازم نیست:

 الف) روشنایی راهروها، سرسراها (لابی ها) و فضاهای ورودی که فاقد روشنایی ایمنی باشند. در مورد سیستم های روشنایی ایمنی باید مطابق الزامات مبحث 13 مقررات ملی ساختمان عمل شود.

 ب) فضاهای با کاربری خاص مانند فروشگاه ها و مجتمع های تجاری، رستوران ها، مساجد، تئاترها، سینماها و ساختمانهای مشابه.

اگر یک سیستم کلیدی زمان دار پیش بینی شده باشد، باید شرایط زیر برقرار باشد:

 – به راحتی قابل رؤیت و در دسترس باشد؛

 – در جایی باشد که بتوان به آسانی دانست که کلید مربوط به کدام فضا است؛

 – به صورت دستی نیز کار کند.

  در صورتی که از سیستم برنامه ریزی زمانی استفاده میشود، سیستم باید قابلیت دریافت برنامه های خاص بر اساس تقویم سالانه را داشته باشد.