دسته‌بندی نشده · آذر ۱۰, ۱۳۹۹ ۰

پیوست ۱: مثالی از راهنمای طراحی آکوستیکی (برای دو مجموعه ساختمانی با کاربری های مختلف)

به طور کلی محیط آکوستیکی مناسب برای هر نوع فعالیتی در ساختمان را می توان قبلاً تعیین کرده و پیش بینی های لازم را در طراحی اعمال کرد. از آنجا که لزوم طراحی آکوستیکی در بسیاری از ساختمان ها برای کارفرمایان و مجریان روشن نمی باشد، اکثر آنها با مشکلات آکوستیکی فراوانی روبرو هستند. به عنوان مثال بر همگان روشن است که یک سالن سخنرانی و یا یک سالن موسیقی به طراحی آکوستیکی نیاز دارد ولی عده معدودی از لزوم طراحی آکوستیکی در بقیه ساختمان ها از جمله ساختمان های مسکونی آگاهی دارند. اکثر مشکلات آکوستیکی را می توان در مرحله طراحی با راه حل های مناسب برطرف کرد. تمامی عناصر ساختاری ساختمان در بهینه سازی وضعیت آکوستیکی ساختمان مؤثرند و می بایست این عوامل به وضوح شناخته شده و ترکیب مناسب آنها در طراحی اعمال گردد.

 معمولاً کنترل آکوستیکی یک فضا به کنترل صحیح سه عامل منبع صدا، مسیر انتقال صدا، و دریافت کننده صدا بستگی دارد.

 از آنجا که کنترل آکوستیکی معمولاً با پائین آوردن تراز نوفه ارتباط مستقیم دارد در نتیجه باید سعی کرد در مرحله اول تراز نوفه را در محل منبع کاهش داد. از آنجا که در بعضی موارد امکان پائین آوردن تراز نوفه در محل منبع بطورکامل میسر نمی باشد در مرحله بعد در مسیر تراگسیل صدا باید با استفاده از تمهیدات آکوستیکی این امکان را فراهم آورد. در آخرین مرحله با اصلاح وضعیت آکوستیکی در محل دریافت نوفه می توان محیط مناسبی را برای دریافت کننده فراهم ساخت.

معمولاً کاهش تراز نوفه در محل منبع و در مسیر تراگسیل صدا سهل تر و کم هزینه تر از اصلاح وضعیت آکوستیکی در محل دریافت نوفه می باشد. بنابراین برای ارائه راه حل مناسب باید به این مهم توجه خاص مبذول گردد. در بعضی موارد راه حل های ترکیبی می تواند کمک موثری در جهت حل مسئله باشد. بعنوان مثال چنانچه کارکرد سیستم تهویه باعث ایجاد نوفه در یک فضا گردد به ترتیبی که در بالا گفته شد، در مرحله اول سعی می شود که با انتخاب یک سیستم آرام تر، نصب مناسب و ساخت پوشش آکوستیکی در محل قرار گیری دستگاه تهویه، نوفه کاهش یابد. در مرحله بعد با استفاده از جداکننده های الاستیک و لایه های جاذب صدا در مسیر کانال ها، تراز نوفه کاهش می یابد. در مرحله آخر چنانچه هنوز تراز نوفه به حد مناسب تقلیل نیافته باشد می توان با استفاده از مصالح مناسب در داخل فضا به این مهم دست یافت.

هدف بنیادی طراحی آکوستیکی در ساختمان فراهم کردن محیط رضایت بخش برای فضاهایی با کاربری مورد نظر می باشد. مسائل آکوستیکی نه تنها در انتخاب مصالح پوششی فضاها، بلکه به آرایش بنیادی فضاها، مانند نحوه قرار گرفتن فضاهای آرام با فاصله مناسب از فضاهای پر نوفه بستگی دارد. برنامه ریزی مناسب کاربری فضاها شامل جداسازی فضاهای حساس به نوفه از فضاهایی که نوفه تولید می کنند می تواند بسیاری از مشکلات آکوستیکی را برطرف کند.

این پیوست شامل اطلاعاتی در مورد طراحی آکوستیکی یک مجموعه ساختمانی است تا طراحان با استفاده از آن، به گونه ای عمل نمایند که پس از اتمام ساخت، به اصلاحات اساسی برای بهینه سازی وضعیت آکوستیکی نیازی نباشد. از آنجا که تمهیدات به کار رفته در طراحی آکوستیکی یک ساختمان، رابطه مستقیم با کاربرد آن دارد، باید مقررات تدوین شده مربوط مد نظر قرار گیرند. این پیوست به بررسی دو عملکرد ساختمانی مختلف بر روی یک سایت مشخص میپردازد. در مرحله اول یک مجموعه آموزشی برروی یک سایت مطالعه شده و با مراجعه به ضوابط تعیین شده برای فضاهای آموزشی در بند ۱۸-۲-۴ مقررات طراحی می گردد. در مرحله دوم یک مجموعه مسکونی اداری بر روی همان سایت، با مراجعه به ضوابط تعیین شده برای فضاهای مسکونی در بند ۱۸-۲-۲ و اداری در بند  ۱۸-۲-۶ مقررات طراحی می گردد.

برای رسیدن به شرایط بهینه و مطابقت با ضوابط فوق، مراحل مختلف طراحی به شرح زیر توصیه می شود:

مراحل مختلف طراحی آکوستیکی

برای طراحی آکوستیکی ساختمان، باید مراحل زیر به ترتیب ارائه شده، رعایت شوند:

الف: سایت یا محل درنظر گرفته شده جهت ساخت، از لحاظ منابع نوفه خارجی بررسی و تراز نوفه در تمام نقاط آن به منظور منطقه بندی  آکوستیکی سایت مشخص گردد.

ب: شرایط آکوستیکی فضاهای مختلف ساختمانی در رابطه با عملکرد آنها مشخص شده و فضاها در این رابطه دسته بندی گردند.

پ: با توجه به دو بند بالا، محل صحیح قرارگیری هر دسته از فضاها در سایت تعیین شود. فضاهایی که بنا به نیاز طرح در موقعیت مناسب در سایت قرار نمی گیرند، مشخص گردند تا تمهیدات خاصی در مورد آنها رعایت شود.

ت: طرح اولیه ساختمان با توجه به موقعیت فضاها در سایت تهیه گردد.

ث: در داخل ساختمان وضعیت قرارگیری فضاهای مختلف بررسی گردد، چنانچه بنا به نیاز طرح یا محدودیت های موجود فضاهایی با شرایط مختلف در مجاورت هم یا برروی یکدیگر قرار میگیرند، تمهیدات آکوستیکی در مورد جداکننده های مربوط رعایت شوند.

ج: مواد و مصالح مناسب جهت کنترل نوفه و تأمین واخنش بهینه در فضاهای مختلف در رابطه با عملکرد آنها انتخاب گردند.

 چ: سیستم های سازه ای و تأسیساتی از دیدگاه آکوستیکی بررسی و در صورت نیاز بهینه شوند.

 مراحل مختلف طراحی آکوستیکی یک ساختمان در دیاگرام شکل پ-۱ نشان داده شده است. علاوه بر آن یکایک این مراحل در بندهای بعدی توضیح داده شده و تأثیر آنها در نحوه طراحی هر کدام از دو مجموعه ساختمانی زیر، بر روی یک سایت فرضی ارائه گردیده است:

۱) آموزشی

۲) مسکونی-اداری

شکل پ -۱: دیاگرام مراحل مختلف طراحی آکوستیکی یک ساختمان