پ-۱-۲ روش محاسبه

برای محاسبه شاخص کاهش صدا (R) یا افت تراگسیل (TL) یک جداکننده مرکب از مقادیر شاخص کاهش صدای جداکننده های ساده تشکیل دهنده آن که از طرف آزمایشگاه های آکوستیک ارائه شده استفاده می گردد. ابتدا با داشتن شاخص کاهش صدای جداکننده ساده و با توجه به رابطه (پ-۱-۲) که وابستگی متقابل بین ضریب تراگسیل و شاخص کاهش صدای هر جداکننده را مشخص می کند، ضریب تراگسیل جداکننده ساده محاسبه می شود.

(پ-۱-۲)

که در آن:

R :شاخص کاهش صدای جداکننده، برحسب دسیبل؛

τ : ضریب تراگسیل جداکننده.

سپس با داشتن ضریب تراگسیل برای هر جداکننده ساده و با استفاده از رابطه (پ-۱-۲) ضریب تراگسیل جداکننده مرکب محاسبه می شود.

$\bar{\tau }= \frac{\tau _{1}s_{1}+\tau _{2}s_{2}+...\tau _{n}s_{n}}{s_{1}+s_{2}+...+s_{n}}$

(پ-۲-۲)

که در آن:

τ : ضریب تراگسیل جداکننده مرکب؛

τ₁، τ₂ … τ_n : ضریب تراگسیل هر یک از جداکننده های ساده تشکیل دهنده جداکننده مرکب؛

s₁ ، s₂ ، ._…و s_n : سطح هر یک از جداکننده های ساده تشکیل دهنده جداکننده مرکب، به مترمربع.

TL یا

$\bar{R}= 10Log\frac{1}{\bar{\tau }}$

(پ-۲-۳)

که در آن :

τ : ضریب تراگسیل صدای جداکننده مرکب؛

Ṝ: شاخص کاهش صدای جداکننده مرکب، برحسب دسیبل.

به عنوان مثال: جداکننده مرکبی به ابعاد 10× 4.7 متر، شامل دیوار بیست و دو سانتی آجری و یک در به ابعاد 1×2 متر و پنجره ای به ابعاد 5×1 متر است. در صورتی که شاخص کاهش صدای وزن یافته دیوار، در و پنجره به ترتیب 50، 15 و 20 دسیبل باشد، شاخص کاهش صدای وزن یافته این جداکننده مرکب به صورت زیر محاسبه می شود:

حل:

$\bar{\tau }= \frac{5*10^{-(0.1)*20}+10^{-(0.1)*15}+40*10^{-(0.1)*50}}{47}=2.42*10^{-3}$

$\bar{R}= 10Log\frac{1}{2.42*10^{-3}}=26dB$

پ۲-۲ روش تخمینی با استفاده از نمودار

در مواردی که سرعت محاسبه از دقت آن اهمیت بیشتری دارد، می توان مقدار شاخص کاهش صدای جداکننده مرکب را با استفاده از نمودارهای شکل پ-۲-۱ تخمین زد. محدودیت این روش، این است که از مجموعه ساختارهای یک جدار مرکب در هر مرحله دو ساختار در نظر گرفته شده و نتیجه به دست آمده با ساختار بعدی مورد بررسی قرار می گیرد.

شکل پ-۲-۱ : نمودار تخمین شاخص کاهش صدای جداکننده مرکب

در شکل پ-۲-۱:

R₁: شاخص کاهش صدای ساختاری که افت صوتی بیشتری دارد؛

R₂:شاخص کاهش صدای ساختاری که افت صوتی کمتری دارد؛

S₁: سطح جداری که افت صوتی بیشتری دارد؛

S₂:سطح جداری که افت صوتی کمتری دارد؛

R: شاخص کاهش صدای جدار مرکب.

به عنوان نمونه، جواب مثالی را که در بند پ–۲-۱ مطرح شده است می توان به روش تخمینی به دست آورد. بدین منظور ابتدا دیوار به عنوان یک ساختار و پنجره به عنوان ساختاری دیگر در نظر گرفته شده و به صورت زیر عمل می شود:

الف: اختلاف دو کاهش صدای دیوار و پنجره را به دست آورده ( R₁– R₂ = 50 – 20 = 30) و سپس منحنی 30 از روی شکل مشخص می گردد.

ب: نسبت دو سطح تشکیل دهنده دیوار و پنجره را به دست آورده

$(\frac{S_{1}}{S_{2}}=\frac{5}{40}=\frac{1}{8})$

و از نقطه مربوط به این نسبت در روی محور عمودی خطی به موازات محور افقی رسم کرده تا نمودار اختلاف 30 دسی بل را قطع کند. سپس از محل تلاقی به دست آمده خطی عمود بر محور افقی رسم کرده تا محور «کسر شده از شاخص کاهش صدا» را قطع کند. در نتیجه شاخص کاهش صدای مرکب R، به صورت زیر به دست می آید: