دسته‌بندی نشده · آذر ۲۵, ۱۳۹۹ ۰

۱۴-۱۲-۳ لوله کشی سوخت مایع

۱۴-۱۲-۳-۱ کلیات

الف) لوله کشی انتقال سوخت مایع از مخزن ذخیره یا مخزن تغذیه تا مشعل دستگاه و در صورت لزوم پمپ کردن و گرمکردن سوخت مایع، باید با رعایت الزامات مندرج در این قسمت از مقررات اجرا شود.

ب) سیستم سوخترسانی باید برای حداکثر مصرف سوخت و نیز حداکثر فشاری که برای تغذیه مشعل لازم است، طراحی و اجرا شود.

پ) چنانچه روی لوله انتقال سوخت مایع، غیر از پمپ مشعل، پمپ دیگری نصب می شود، این پمپ باید از نوع جابجایی مثبت باشد. پمپ باید براساس استاندارد UL 343 ساخته شده و به تأیید رسیده باشد.

 ۱) بر روی لوله خروجی پمپ باید شیراطمینان فشار نصب شود، تا در صورت بالا رفتن فشار از فشار طراحی سیستم، شیر اطمینان به طور خودکار بازشود و سوخت اضافی را خارج کند.

 ۲) لوله تخلیه شیراطمینان باید سوخت مایع را به مخزن ذخیره برگرداند. بر روی این لوله نباید شیر یا هیچ مانع دیگری نصب شود.

 ۳) پمپ سوخت مایع باید به طور خودکار روشن و خاموش شود، تا در مواقعی که کار پمپ لازم نباشد، خاموش بماند.

ت) در صورت نصب گرم کن سوخت مایع بر روی سیستم سوخت رسانی، باید روی لوله خروجی از گرم کن، شیراطمینان فشار نصب شود، تا اگر فشار ناشی از انبساط سوخت مایع از فشار طراحی سیستم بالاتر رود، شیراطمینان به طور خودکار بازشود و سوخت مایع اضافی را خارج کند.

 ۱) لوله تخلیه شیر اطمینان باید سوخت مایع را به مخزن ذخیره برگرداند. روی این لوله نباید شیر یا هیچ مانع دیگری نصب شود.

ث) بر روی خطوط لوله کشی سوخت مایع و در نقاط زیر، باید شیر قطع و وصل قابل دسترسی نصب شود:

۱) خط لوله تغذیه سوخت مایع به هر مشعل، در نقطه ای نزدیک به مشعل؛

 ۲) خط لوله از مخزن به داخل ساختمان، در نقطه ورود لوله به داخل ساختمان؛

 ۳) خط لوله خروجی از مخزن ذخیره روی زمین داخل یا خارج ساختمان، در نقطه ای نزدیک به مخزن؛

 ۴) خط لوله تخلیه مخزن روی زمین داخل یا خارج ساختمان، در نقطه ای نزدیک به مخزن.

ج) در طراحی و اجرای لوله کشی سوخت مایع، به نکات زیر باید توجه کرد:

۱) لوله و دیگر اجزای لوله کشی که در خاک دفن می شوند، باید دست کم در عمق 450 میلی متر از سطح زمین قرارگیرند و در برابر رطوبت و خوردگی محفوظ باشند.

۲) اگر لوله در زمینی نصب می شود که سطح آب زیرزمینی بالاست و یا در معرض سیل احتمالی قرار دارد، باید لوله و دیگر اجزای لوله کشی در برابر نیروهای هیدرواستاتیک و هیدرودینامیک وارده مقاوم باشند و در محل نصب محکم و ثابت شوند.

 ۳) لوله زیرزمینی باید در مسیری نصب شود که دست کم 500 میلی متر از اسکلت ساختمان فاصله داشته باشد. مسیر لوله کشی زیرزمینی باید طوری انتخاب شود که زیرِ لوله، خارج از خط 45 درجه رسم شده از سطح باربرِ پی، قرارگیرد.

 ۴) پیش از انتخاب مسیر و تعیین نقاط تکیه گاه و بست لوله ها، باید در مورد انقباض و انبساط لوله ها پیش بینی های لازم شده باشد.

۵) فاصله دو تکیه گاه مجاور باید حداکثر برابر مقادیر جدول (۱۴-۱۲-۲) در نظر گرفته شود.

 

جدول (۱۴-۱۲-۲): بیشینه فاصله دو تکیه گاه مجاور در لوله کشی فولادی و مسی

  

قطر اسمی لوله

میلی متر

20

25

32

40

50

65

80

100

(اینچ)

(3/4)

(1)

(¼ 1)

(½ 1)

(2)

(½ 2)

(3)

(4)

فاصله دو تکیه گاه (متر)

لوله کشی فولادی

2.10

2.10

2.10

2.70

3.00

3.40

3.70

4.30

لوله کشی مسی

1.50

1.80

2.10

2.40

2.40

2.70

3.00

3.70

 

۶) تکیه گاه و بست لوله باید از جنس لوله باشد تا از خوردگی ناشی از اثر گالوانیک جلوگیری شود.

۱۴-۱۲-۳-۲ لوله هواکش مخزن

الف) لوله هواکش مخزن سوخت مایع باید از بالاترین قسمت مخزن وارد آن شود و حداکثر تا 25 میلی متر در داخل مخزن ادامه یابد.

۱) شیب لوله هواکش باید به سمت مخزن باشد.

۲) بر روی لوله هواکش مخزن نباید شیر یا هیچ مانع دیگری نصب شود.

 ب) دهانه انتهای لوله هواکش مخزن باید در فضای خارج از ساختمان واقع شود.

 ۱) این دهانه باید دست کم 3 متر با هر بازشو ساختمان فاصله افقی داشته باشد، مگر آنکه انتهای آن دست کم یک متر بالاتر از هر دهانه باز قرارگیرد. اگر دهانه انتهای لوله از دیوار ساختمان خارج می شود، محل قرارگرفتن آن باید دست کم 3 متر از تراز زمین محوطه اطراف ساختمان یا هر معبر دیگر، بالاتر باشد.

۲) لوله هواکش در خارج از ساختمان باید در برابر عوامل جوی مقاوم و در برابر ضربات فیزیکی محفوظ باشد.

 ۳) دهانه انتهای لوله هواکش مخزن باید با توری مقاوم در برابر رطوبت، حفاظت شود.

پ) قطر اسمی لوله هواکش مخزن سوخت مایع باید دست کم با مقادیر جدول (۱۴-۱۲-۳) برابر باشد.

 

جدول (۱۴-۱۲-۳): کمینه قطر اسمی لوله هواکش مخزن سوخت مایع

گنجایش مخزن

قطر اسمی لوله هواکش

لیتر

میلی متر

اینچ

تا 2000

32

1/4 1 

2001 تا 11350

40

1/2 1 

11351 تا 37800

50

2

37801 تا 75600

65

 1/2 2

75601 تا 132300

80

3

 

 

۱) اگر لوله هواکش چند مخزن مشترک باشد، قطر اسمی آن باید از بزرگترین قطر اسمی لوله هواکش جداگانه هر یک از مخزن ها، طبق جدول(۱۴-۱۲-۳)، یک اندازه بزرگتر باشد.

 ۲) دهانه انتهای لوله هواکش مخزن باید دست کم 500 میلی متر از دهانه انتهای لوله پرکن آن بالاتر باشد.

 ۱۴-۱۲-۳-۳ لوله پرکن مخزن

الف) لوله پرکن مخزن سوخت مایع باید از بالاترین قسمت مخزن وارد آن شود و تا 100 میلی متر بالاتر از کف مخزن ادامه یابد.

۱) شیب لوله پرکن باید به سمت مخزن باشد.

ب) دهانه انتهای لوله پرکن مخزن باید در فضای خارج از ساختمان و در جایی واقع شود که پرکردن مخزن به آسانی امکان پذیر باشد.

۲) این دهانه باید دست کم 600 میلی متر از هر بازشو ساختمان فاصله داشته باشد.

۳) این دهانه باید درپوش مناسب داشته باشد و در دسترس افراد غیرمسئول قرار نگیرد.

 پ) اگر دو مخزن لوله پرکن مشترک داشته باشند، باید سطح بالای دو مخزن در یک تراز قرارگیرد.

جریان ثقلی سوخت مایع از مخزنی به مخزن دیگر مجاز نیست.

۱) اگر دو مخزن لوله پرکن مشترک داشته باشند، باید روی لوله انشعاب از این لوله مشترک، که جداگانه به هر مخزن متصل می شود، شیر قطع و وصل نصب شود.

۱۴-۱۲-۳-۴ لوله رفت و برگشت

الف) لوله رفت، که سوخت مایع را از مخزن به گنجایش بیش از 2500 لیتر به مشعل دستگاه می رساند، باید از قسمت بالای مخزن به آن متصل شود و تا 100 میلی متر بالاتر از کف آن ادامه یابد.

۱) در صورتی که مخزن در خارج ساختمان و روی زمین قرار داشته باشد، لوله رفت ممکن است از نقطه ای زیرِ تراز سطح مایع، دست کم به اندازه 100 میلی متر بالاتر از کف مخزن، به آن متصل شود. در این صورت، باید روی لوله رفت در نزدیک به مخزن، شیر قطع و وصل قابل دسترسی نصب شود.

 ۲) در صورتی که مخزن تغذیه زیرِ تراز نصب مشعل دستگاه قرارگیرد، لوله رفت سوخت مایع باید به سمت مخزن شیب داشته باشد.

ب) لوله برگشت سوخت از مشعل دستگاه یا پمپ، باید از قسمت بالای مخزن وارد آن شود و تا 100 میلی متر بالاتر از کف مخزن ادامه یابد.

۱) بر روی لوله برگشت سوخت مایع، جز شیر یک طرفه، شیر دیگری نباید نصب شود.

پ) قطر لوله رفت و برگشت سوخت مایع تغذیه مشعل باید دست کم 20 میلی متر (1/2 اینچ) باشد.

۱۴-۱۲-۳-۵ سطح نمای مخزن

الف) مخزن سوخت باید مجهز به وسیله ای برای اندازه گیری تراز سطح مایع باشد.

 ب) اگر وسیله اندازه گیری از نوع میله مدرج باشد، میله باید تا کف مخزن ادامه یابد.

۱) اطراف میله اندازه گیری در محل دهانه ورود آن به مخزن، باید با سرپوش مورد تأیید حفاظت شود تا مانع خروج هوای آغشته به گاز از مخزن شود.

پ) سطح نمای مخزن داخل ساختمان که در ارتباط مستقیم با مشعل دستگاه است، نباید از نوع لوله شیشه ای یا پلاستیکی انتخاب شود، تا از احتمال شکسته شدن یا پاره شدن آن و خروج سوخت مایع پیشگیری شود.

۱۴-۱۲-۳-۶ انتخاب مصالح

الف) لوله، وصاله، اتصال، شیر و دیگر اجزای لوله کشی سوخت مایع باید مطابق الزامات مندرج در این قسمت از مقررات، انتخاب شوند.

 ۱) الزامات مندرج در »(۱۴-۱۰) لوله کشی« نیز تا جایی که با این بخش از مقررات تناقض نداشته باشد، باید مراعات شود.

ب) لوله و دیگر اجزای لوله کشی باید برای شرایط کار سیستم انتقال سوخت مایع (دمای کار و فشار کار طراحی) و نیز نوع سوخت مورد استفاده، مناسب باشد.

 پ) انتخاب لوله و وصاله

 ۱) جنس لوله و وصاله باید فولادی سیاه یا مسی باشد. در لوله کشی انتقال سوخت مایع، استفاده از لوله و وصاله فولادی گالوانیزه مجاز نیست.

۲) لوله های فولادی سیاه درزدار و مسی و وصاله های آنها باید مطابق یکی از استانداردهای مندرج در جدول (۱۴-۱۲-۴) باشد.

 ۳) در شرایط دشوار، که لوله در محیط خورنده نصب می شود یا در معرض ضربات فیزیکی قراردارد و نیز در صورت خم کردن، لوله فولادی سیاه باید از نوع بیدرز باشد.

۴) شیلنگ و اتصالات قابل انعطاف باید براساس استاندارد UL 536 انتخاب شود.

ت) اتصال

 ۱) اتصال لوله به لوله، لوله به وصاله، و وصاله به وصاله باید برای شرایط کار طراحی سیستم مناسب و آب بند، و نیز برای کار با نوع سوخت مایع مورد استفاده متناسب باشد.

۲) در لوله کشی فولادی و مسی، اتصال باید براساس یکی از استانداردهای مندرج در جدول (۱۴-۱۲-۴) انجام گیرد.

۳) دو قطعه فولادی و مسی باید با واسطه وصاله برنجی یا برنزی به یکدیگر متصل شوند.

 ۴) در لوله کشی مسی، در نقاطی که اتصال باید بازشدنی باشد، مانند اتصال به شیرهای برنجی یا برنزی دنده ای، اتصال باید از نوع وصاله فشاری باشد.

۵) اتصال لحیمی موئینگی در لوله کشی مسی باید از نوع لحیم کاری سخت باشد. مفتول لحیم کاری باید با توجه به شرایط کار سیستم و نوع سوخت مایع مورد استفاده، انتخاب شود. لحیم کاری باید مطابق یکی از استانداردهای مندرج در (۱۴-۱۲-۴) اجرا شود.

 ث) انتخاب شیر

۱) شیرهایی که در لوله کشی سوخت مایع به کار می رود باید از جنس برنجی، برنزی یا فولادی باشد. در لوله کشی سوخت مایع، استفاده از شیرهای چدنی مجاز نیست. شیرهای کشویی و کف فلزی باید از نوع درجا چرخ باشند.

 

جدول (۱۴-۱۲-۴): استانداردهای انتخاب اجزای لوله کشی سوخت مایع

 

نام

نوع

استاندارد ملی

استاندارد ISO

استاندارد اروپائی

 

استاندارد ASTM

 

 

ملاحظات

 

لوله

فولادی سیاه درز دار

423 (وزن متوسط)

 

65 (وزن متوسط)

BS EN10255

 

A53

 

در لوله کشی فولادی سیاه

A106

 

A254

 

A539

 

مسی

 

B42

 

در لوله کشی مسی

DIN EN 1057

 

B302

 

BS 2051-1

 

B75

 

BS 61

 

B88

 

 

B280

 

وصاله (فیتینگ)

 

فولادی جوشی

3419

 

در لوله کشی فولادی سیاه

فولادی دنده ای

4145

 

چدن چکشخوار

49

 

مسی

2016

-DIN EN 1254

1,2,5,6

در لوله کشی مسی

اتصال

 

دنده ای

7-1

DIN 5156

 

 

در لوله کشی فولادی سیاه

DIN 5157

 

BS 21

 

جوشی

DIN 1910 -100

 

 

DIN EN 14610

 

DIN 1910-11

 

BS 2633

 

لحیم کاری

2016

BS 864-2

 

 

در لوله کشی مسی

 

۲) شیرهای برنجی یا برنزی مخصوص اتصال دنده ای، و شیرهای فولادی مخصوص اتصال فلنجی، باید مطابق یکی از استانداردهای مندرج در جدول (۱۴-۱۲-۵) باشند.

 

جدول (۱۴-۱۲-۵): استانداردهای انتخاب شیر در لوله کشی سوخت مایع

شیر

جنس

نوع اتصال

استاندارد ملی

استاندارد جهانی

استاندارد اروپائی

استاندارد ژاپن

کشوئی

برنجی یا برنزی

دنده ای

BS 5154

JIS B2011

فولادی

فلنجی

DIN 3352- 5,6,7

BS EN 2082

کف فلزی

برنجی یا برنزی

دنده ای

JIS B2011

فولادی

فلنجی

JIS B207

JIS B2082

یکطرفه

برنجی یا برنزی

دنده ای

JIS B2011

فولادی

فلنجی