دسته‌بندی نشده · دی ۸, ۱۳۹۹ ۰

۱۷-۷-۵ روشهای تأمین هوای لازم برای احتراق و تهویه

۱۷-۷-۵-۱ حدود و دامنه کار

الف) منظور از «تأمین هوای احتراق» در این بخش، تأمین هوای لازم و کافی برای فضاهایی از ساختمان است که دستگاه های گازسوز در آنها نصب میشود.

ب) شرایط مذکور در این بخش به دستگاه هایی مربوط میشود که در داخل ساختمان کار گذارده شده یا برای احتراق، تهویه و رقیق سازی گازهای دودکش آنها از هوای داخل ساختمان استفاده میگردد.

 پ) شرایط مذکور در این بخش در موارد زیر به کار نمیرود:

۱) دستگاه های گازسوزی که تمام هوای لازم برای احتراق آنها مستقیماً از فضای خارج ساختمان تأمین شود و نیز تمام گازهای دودکش آنها در فضای خارج ساختمان آزاد گردد.

 ۲) دستگاه های گازسوزی که در خارج ساختمان قرار میگیرند و دارای محفظه کامل سربست های به شکل جزیی از کوره باشد و از هوای خارج ساختمان برای احتراق و رقیق سازی گازهای دودکش استفاده میکند (مانند مشعل گازسوز سونای خشک).

 ت) شرایط تأمین هوای لازم برای احتراق انواع دستگاه های گازسوز، در زمان طراحی، اجرا، بازرسی و صدور تأییدیه جهت سیستم لوله کشی گاز ساختمانها، باید طبق الزامات این بخش از مقررات انجام گیرد.

 ث) برای هر قسمت از ساختمان که در آن دستگاه های گازسوز مانند دیگ آب گرم یا بخار، کوره هوای گرم، آبگرمکن، بخاری و دستگاه های مشابه، نصب میشود باید هوای لازم برای احتراق به مقدار لازم و کافی و مناسب برای احتراق گاز، تأمین شود.

۱۷-۷-۵-۲ کلیات

الف)نصب دستگاه های گازسوز در فضای کامل بسته و بدون هرگونه پیش بینی برای دریافت هوای احتراق مجاز نیست.

 ب) دستگاه های گازسوز باید در محلی نصب گردند که تعویض هوا در آن محل به قدری باشد که در شرایط کار معمولی دستگاهها، احتراق رضایت بخش گاز و تخلیه مناسب گازهای دودکش را امکانپذیر سازد. دستگاهها باید طوری قرار گیرند که باعث از بین رفتن جریان مناسب هوا در محیط بست های که در آن قرار دارند، نگردند. به فضاهایی که منافذ آنها به خارج به حدی است که نفوذ معمولی هوا به آنها برای تأمین هوای لازم دستگاه کافی نمی باشد، باید با روشهای مختلف، هوای کافی وارد شود.

 ۱۷-۷-۵-۳ انواع فضا

 انواع فضا در این بخش، با توجه به امکان و نحوه تأمین هوای لازم و کافی برای دستگاه های گازسوز که در آنها نصب میگردند، تعیین میشود:

 الف) فضا با درزبندی معمولی: فضایی که جداره های خارجی آن، از قبیل درز درها و پنجره ها (بدون نوار درزبندی)، ساخته شده باشد.

ب) فضا با درزهای هوابند: فضایی که جداره های خارجی آن، از قبیل درز درها و پنجره ها، محل عبور لوله ها و کابلها و غیره با نوارهای درزبندی یا وسایل دیگر، حفاظت شده باشد.

 ۱۷-۷-۵-۴ منابع غیرمجاز تأمین هوای احتراق

 الف) تأمین هوای احتراق از منابع زیر مجاز نیست:

۱) فضایی که در آن گازهای خطرناک وجود داشته باشد.

 ۲) فضایی که در آن بخارهای قابل اشتعال وجود داشته باشد.

 ۳) فضایی که در آن گرد و غبار و ذرات مواد جامد انتشار یابد.

 ۴) از موتورخانه تبرید ساختمان برای فضاهای مجاور.

 ۵) از اتاق خواب یا حمام.

۱۷-۷-۵-۵ تأمین هوا از کف کاذب

 الف) در صورتیکه هوای احتراق فضایی که دستگاه گازسوز در آن نصب میشود از کف کاذب ساختمان تأمین شود، در این صورت فضای کف کاذب باید به هوای آزاد بیرون به صورت مستقیم مرتبط باشد.

 ۱) جریان هوای آزاد بیرون باید، بدون هیچ مانع، مسیر داخل فضای زیر کف کاذب را تا دریچه ورود هوا از کف به داخل فضای نصب دستگاه طی کند.

 ۲) دهانه ورود هوا از بیرون به داخل فضای زیر کف کاذب و دهانه ورود هوا از کف کاذب به داخل فضای محل نصب دستگاه باید برابر هم و دستکم به آندازه مورد نیاز دستگاه (بر اساس محاسبات) باشد.

۳) سطح مقطع مسیر عبور هوا از فضای زیر کف کاذب باید بر اساس اصول محاسبات کانالهای تأمین هوا صورت گیرد.

۱۷-۷-۵-۶ تأمین هوا از فضای زیر شیروانی

الف) در صورتیکه هوای احتراق فضایی که دستگاه گازسوز در آن نصب میشود، از فضای زیرشیروانی ساختمان تأمین شود، در این صورت فضای زیر شیروانی باید مستقیماً به هوای آزاد بیرون مربوط باشد.

 ۱) جریان هوای آزاد بیرون باید بدون هیچ مانع، مسیر داخل فضای زیر شیروانی را تا دهانه ورود هوا به داخل محل نصب دستگاه طی کند.

 ۲) اندازه دهانه ورودی هوا به داخل فضای زیر شیروانی و دهانه کانال انتقال هوا به فضای محل نصب دستگاه باید برای تأمین هوای احتراق دستگاه بر اساس محاسبات دریچه های تأمین هوا تعیین گردد.

 ۱۷-۷-۵-۷ تأمین هوا از داخل

 الف) فضای با درزبندی معمولی

 ۱) در ساختمانهای با درزبندی معمولی که حجم فضای نصب دستگاه های گازسوز بیش از یک مترمکعب برای هر 177 کیلوکالری در ساعت باشد، تعویض هوای طبیعی با نفوذ هوا به داخل آن فضا، برای تأمین هوای احتراق مورد نیاز دستگاه های آن، کافی است.

 ۲) اگر حجم فضای نصب دستگاه کمتر از یک متر مکعب برای هر 177 کیلوکالری در ساعت باشد و هوای احتراق از فضای مجاور آن تأمین شود، در این صورت مجموع حجم فضای محل نصب دستگاه و فضای مجاور باید دستکم یک متر مکعب برای هر 177 کیلوکالری در ساعت باشد.

– برای جریان هوا بین محل نصب دستگاهها و فضای مجاور دستکم دو دهانه باز بدون مانع باید پیش بینی شود که یکی به فاصله 30 سانتیمتر از کف و دیگری به فاصله 30 سانتیمتر از سقف، روی در یا جدار بین این دو فضا نصب شوند.

– سطح آزاد هریک از این دهانه ها باید دستکم برابر یک سانتیمتر مربع برای هر 38 کیلوکالری در ساعت باشد. سطح آزاد هریک از این دهانه ها، به هر حال، نباید از 645 سانتیمتر مربع کمتر باشد.

 تبصره: درصورت نصب بخاری دودکش دار در اتاق خواب باید درزبندی به گونه ای باشد که تأمین هوای مورد نیاز از فضاهای مجاور امکانپذیر باشد. حمامهای مرتبط با اتاق خوابها فضاهای مجاور محسوب نمیشوند.

 ۳) محدودیت نصب وسایل گازسوز پرمصرف (بالاتر از 1.5 مترمکعب در ساعت) در واحدهای کوچکتر از 60 مترمربع

نصب وسایل گازسوز پرمصرف مانند آبگرمکن فوری و پکیج در واحدهای مسکونی یا غیرمسکونی که مساحت آنها کمتر از 60 مترمربع می باشد، ممنوع است مگر آنکه وای مورد نیاز جهت احتراق گاز مصرفی آنها از طریق دریچه دایمی که مستقیماً به هوای آزاد راه دارد تأمین گردد.

 در این صورت برای استفاده از هوای خارج از ساختمان، مساحت دریچه از جدول۱۷-۷-۲ به دست می آید:

 

جدول ۱۷-۷-۲: ابعاد دریچه دایمی که مستقیماً به هوای آزاد راه دارد

ردیف

حداکثر ظرفیت دستگاه (کیلوکالری در ساعت)

مساحت دریچه (سانتیمتر مربع)

ابعاد دریچه

(سانتیمتر*سانتیمتر)

۱

30000

150

10*15

7.5*20

5*30

۲

50000

210

14*15

10.5*20

7*30

۳

70000

250

15*16

12.5*20

8.5*20

نکته مهم:

 محل قرار گرفتن منفذ باید حداقل یک متر در هر یک از ترازهای افقی و عمودی از انتهای دودکش فاصله داشته باشد.

ب) فضای با درزهای هوابند

 ۱) درصورتیکه ساختمان با درزهای هوابند باشد، هوای مورد نیاز فضایی که در آن دستگاه های گازسوز نصب میشود، چه حجم این فضا کافی باشد (بیش از یک متر مکعب برای هر 177 کیلوکالری در ساعت) و چه حجم آن کافی نباشد، به هر حال باید از خارج ساختمان تأمین شود.

۱۷-۷-۵-۸ تأمین هوا از خارج

 الف) در شرایط زیر که تأمین هوای احتراق از فضای محل نصب دستگاه های گازسوز ممکن نباشد، تمام یا قسمتی از هوای مورد نیاز باید از خارج ساختمان تأمین شود:

 ۱) در صورتیکه حجم فضای محل نصب دستگاهها کمتر از یک متر مکعب برای هر 177 کیلوکالری در ساعت باشد.

 ۲) در صورتیکه مجموع حجم فضای نصب دستگاهها و فضای مجاور کمتر از یک متر مکعب برای هر 177 کیلوکالری در ساعت باشد.

۳) در صورتیکه حجم فضای محل نصب دستگاهها و یا مجموع آن با فضای مجاور بیش از یک متر برای هر 177 کیلوکالری باشد ولی ساختمان با درزهای هوابند باشد.

ب) نحوه دریافت هوا از خارج

 برای تأمین هوای احتراق دستگاه گازسوز، نصب دهانه مستقیم از فضای محل نصب دستگاه به خارج از ساختمان، یا از طریق کانال افقی یا قائم، با در نظر گرفتن الزامات زیر کافی است:

 – یک دهانه برای ورود هوا، به فاصله 30 سانتیمتر از سقف، نصب شود.

 – سطح آزاد دهانه باید دست کم یکسانتیمتر مربع برای هر 116 کیلوکالری در ساعت باشد.

 – سطح مقطع کانال باید دست کم برابر سطح آزاد دهانه دریافت هوا باشد.

۱۷-۷-۵-۹ تأمین همزمان هوا از داخل و خارج

 الف) فضای با حجم ناکافی

 در ساختمان با درزبندی معمولی، در صورتیکه حجم فضای محل نصب دستگاه های گازسوز ناکافی (کمتر از یک مترمکعب برای هر 177 کیلوکالری در ساعت) باشد، باید با نصب دهانه های دریافت هوا از خارج، هوای مورد نیاز احتراق را به طور همزمان از داخل و خارج تأمین کرد.

– دریافت هوا از خارج باید با نصب دهانه های باز و مستقیم روی جداره های فضای محل نصب دستگاهها، نصب کانال افقی یا قائم، به ترتیبی که در تأمین هوا از خارج آمده صورت گیرد.

 – مقدار هوای داخل به اضافه جمع کل هوای دریافتی از دهانه های مستقیم، کانال افقی یا قائم باید برای تأمین هوای مورد نیاز احتراق دستگاهها، کافی باشد.

ب) فضای با حجم کافی

 در ساختمان با درزهای هوابند، در صورتیکه حجم فضای محل نصب دستگاه های گازسوز کافی (بیش از یک مترمکعب برای هر 177 کیلوکالری در ساعت) باشد، باید با نصب دهانه های دریافت هوا از خارج، هوای مورد نیاز احتراق را به طور همزمان از داخل و خارج تأمین کرد.

 – دریافت هوا از خارج باید با نصب دهانه های باز و مستقیم روی جدارهای فضای محل نصب دستگاهها، نصب کانال افقی یا قائم، به ترتیبی که در «تأمین هوا از خارج» آمده، صورت گیرد.

 – علاوه بر آن لازم است یک دهانه هوای اضافی برای دریافت مستقیم هوا از خارج، با سطح آزاد یک سانتیمتر مربع برای هر 194 کیلوکالری در ساعت نیز پیش بینی شود.

 ۱۷-۷-۵-۱۰ تأمین مکانیکی هوا

 الف) تأمین هوای احتراق برای فضایی که در آن دستگاه های گازسوز نصب شده باشد، ممکن است جزیی از سیستم تعویض هوای مکانیکی ساختمان، یا قسمتهایی از فضاهای ساختمان باشد. در این حالت الزامات زیر باید رعایت شود:

 ۱) سیستم تعویض هوای مکانیکی نباید در فضایی که در آن دستگاه های گازسوز نصب میشود فشار منفی ایجاد کند، تا در کار مشعل اختلال ایجاد نشود.

۲) سیستم تعویض هوای مکانیکی و مشعل هریک از دستگاهها باید به هم وابسته و مرتبط باشد، به طوریکه اگر سیستم تعویض هوای مکانیکی از کار بیفتد، مشعل دستگاهها هم به طور خودکار خاموش شود.

 ب) مقدار تعویض هوا

 مقدار هوا که توسط سیستم تعویض هوای مکانیکی به داخل فضای محل نصب دستگاه های گازسوز فرستاده میشود، باید دست کم برابر یک متر مکعب در ساعت برای هر 355 کیلوکالری در ساعت باشد.

 ۱۷-۷-۵-۱۱ عدم اختلال در تأمین هوای احتراق

الف) در هر فضایی که در آن دستگاه گازسوز نصب میشود، باید گردش آزاد هوا وجود داشته باشد.

 ب) در هر فضایی که در آن دستگاه گازسوز نصب میشود، نباید دستگاه دیگری که جریان انتقال هوا را مختل میکند، نصب شود.

۱۷-۷-۵-۱۲ دهانه ها و کانال ورود هوا

 الف) دهانه های ورود هوا

 دهانه های ورود هوا باید از نوعی باشد که در برابر ورود هوا مانع ایجاد نکند.

– اگر روی دهانه ورودی هوا توری سیمی نصب میشود، اندازه چشمه های توری باید دست کم 12*12 میلیمتر باشد.

 – اگر روی دهانه ورودی هوا، دریچه هوای بیرون از نوع فلزی، نصب میشود، سطح آزاد آن باید 75 درصد محاسبه شود، مگر آنکه سازنده نسبت دیگری توصیه کرده باشد.

– اگر روی دهانه ورودی هوا دریچه هوای بیرون از نوع چوبی، نصب میشود، سطح آزاد آن باید 25 درصد محاسبه شود.

ب) کانال هوا

 در صورت نصب کانال، سطح مقطع آن برحسب طول کانال از نمودارهای الف ۷-۱۷-الف و ب به دست می آید.

۱) کانال هوای ورود یا گردش هوا به فضای محل نصب دستگاه های گازسوز باید از جنس فولادی گالوانیزه باشد.

۲) طراحی و ساخت کانال هوا باید بارعایت الزامات مندرج در بخش «کانال کشی» مبحث ۱۴ مقررات ملی ساختمان انجام گیرد.

۳) سطح آزاد و بدون مانع هر کانال نباید از 10*10 سانتیمتر کمتر باشد.

تذکر ۱) روی دریچه یا کانال، یا در کنار آن، عبارت «مخصوص عبور جریان هوای وسیله گازسوز-به هیچ وجه مسدود نشود» به صورت واضح و قابل رؤیت نوشت شود.

 تذکر ۲) استفاده کننده از دستگاه گازسوز مجاز به انسداد دریچه یا کانال ارتباط به فضای آزاد نمی باشد.

 

نمودار ۱۷-۷-الف: طول- سطح مقطع کانالهای تأمین هوای احتراق، در صورتیکه از یک کانال تهویه استفاده گردد.

 

 

 

نمودار ۱۷-۷-ب: طول- سطح مقطع کانالهای تأمین هوای احتراق، در صورتیکه از دو کانال تهویه استفاده گردد.