۹-۹-۵-۱ مشخصات کلی
۹-۹-۵-۱-۱: در هنگام مخلوط کردن اجزای بتن، پلیمرهای آلی به مخلوط اضافه می شوند. پلیمرهای آلی از مولکولهایی تشکیل شده اند که مونومر نامیده می شوند و واکنشی که مونومرها را ترکیب می کند به پلیمریزاسیون موسوم است. معمولاً پلیمرها به صورت محلول در آب تولید می شوند که به آنها لاتکس گفته می شود.
۹-۹-۵-۱-۲: هر چند تنوع در لاتکسها زیاد است، اما فقط آن موادی که به صورت خاص برای سیمان پرتلند فرموله شده اند، برای ملات و بتن مناسب می باشند. هر یک از انواع لاتکسها می تواند خواص معینی از ملات و یا بتن را تغییر دهد. با استفاده از منومرهای مختلف مانند استایرن، بوتادین و اکریلیک می توان لاتکس از یک نوع، اما با خواص متفاوت تولید کرد. بنابراین، هر نوع لاتکس دارای کوپلیمرهای مختلف است. لاتکسها می توانند بعضی از خواص ملات یا بتن را بهبود بخشند، اما تغییر در خواص به نوع لاتکس مصرفی بستگی دارد. به طور کلی لاتکسها، مقاومت سایش، مقاومت های کششی و خمشی، مقاومت در مقابل یخ زدگی و آب شدن بتن را افزایش می دهند و نفوذپذیری، مدول الاستیسیته و جمع شدگی بتن را کاهش می دهند.
۹-۹-۵-۱-۳: کاهش مدول الاستیسیته ناشی از مصرف لاتکسها در ملات یا بتن منجر به کاهش تنش ها به دلیل اختلاف کرنشهای حرارتی و جمع شدگی می شود و تمایل بتن به ترک خوردگی کاهش می یابد.
۹-۹-۵-۲ مصالح
۹-۹-۵-۲-۱: مصالح مصرفی برای ساخت ملات یا بتن اصلاح شده با لاتکس مشابه بتن معمولی است و فقط ترکیب لاتکس که به بتن و ملات معمولی افزوده می شود، آن را متمایز می کند.لاتکسها را بر حسب نوع بار الکتریکی روی منومرها، می توان به سه گروه تقسیم کرد.
نوع ماده فعال کننده سطحی که برای پراکنده کردن منومرها استفاده می شود، مبنای این تقسیم بندی است. گروه ها به کاتیونی (بار مثبت)، آنیونی (بار منفی) و غیر یونی (بدون بار) تقسیم می شوند. لاتکسهای کاتیونی یا آنیونی برای استفاده با سیمان مناسب نیستند، زیرا پایداری لازم را ندارند. بنابراین فقط لاتکسهای غیر یونی باید استفاده شوند.
۹-۹-۵-۲-۲: معمولاً لاتکسهایی که در ملات یا بتن استفاده می شوند، شامل لاتکس تک پلیمر استاتوینیل و یا همراه با مونومرهای اتیلن، اکریلاتاتیل و ایستروینیل لاتکس کوپلیمر اکریلات-اتیل و لاتکس کوپلیمر استایرنبوتادین است.
۹-۹-۵-۲-۳: تمام لاتکسها باید حاوی مواد ضدکف باشند، زیرا لاتکسها در مخلوط بتن تولید حبابهای هوا می کنند که بر خواص بتن اثر منفی دارد.
۹-۹-۵-۲-۴: پلیمرهایی که حاوی کلریدها هستند نباید در بتن آرمه استفاده شوند، زیرا در محیط قلیایی بتن، کلریدها آزاد و سبب خوردگی میلگردها می شوند. مونومرهایی که در این گروه جای دارند، کلراید وینیلیدین است.
۹-۹-۵-۲-۵: در انتخاب نوع و مقدار لاتکس، باید تولیدکننده ها با مدارک مستند، اثر لاتکس در خواص ملات یا بتن را در شرایط محیطی مورد نظر ارائه دهند. در غیر این صورت باید مورد بررسی آزمایشگاهی قرار بگیرد.
۹-۹-۵-۳ طرح مخلوط
۹-۹-۵-۳-۱: حدود 50 درصد وزن لاتکسها، از آب تشکیل می شوند و بنابراین برای بهره بهینه از لاتکسها، باید از مقدار آب مخلوط ملات یا بتن کاسته شود.
۹-۹-۵-۳-۲: مقدار بهینه لاتکسها بین 8 تا 20 درصد جامدات خشک پلیمر و وزن سیمان است.
مقدار کمتر و یا بیشتر لاتکس باعث اثرات نامطلوب بتن می شود. مقدار بهینه لاتکس در ملات یا بتن باید توسط تولیدکننده با مستندات مربوط توصیه شود.
۹-۹-۵-۳-۳: برای تعیین نسبت مخلوط ملات یا بتن اصلاح شده با لاتکس، باید در آزمایشگاه مخلوط های آزمون ساخته و برای خواص مورد نظر بررسی شوند.
۹-۹-۵-۴ اجرا
۹-۹-۵-۴-۱: از آنجایی که ملات و بتن های اصلاح شده با لاتکسها برای تعمیر اعضای بتنی و روکش دال پلها استفاده می شوند، قبل از اعمال آنها، باید سطح بتن پایه کاملاً تمیز شود و از هر گونه گرد و خاک و مواد دیگر پاک شود.
۹-۹-۵-۴-۲: پس از اعمال ملات یا بتن اصلاح شده، باید بر سطح آن با چتایی خیس پوشش داده شود و بر روی چتایی نیز یک ورق پلاستیک گذاشته شود. این روش مرطوب نگهداشتن سطح ملات یا بتن باید به مدت 24 تا 48 ساعت ادامه یابد. سپس باید اجازه داد که ملات و بتن اصلاح شده، در معرض هوا قرار بگیرد تا پلیمرایز شدن مونومرها در درون سیستم امکان پذیر شود.
۹-۹-۵-۵ محدودیت
۹-۹-۵-۵-۱: ملات یا بتن اصلاح شده با لاتکسها وقتی در معرض دایمی آب قرار می گیرند باعث کاهش خواص از جمله مقاومت های فشاری، کششی و خمشی می شود. بنابراین ملات یا بتن اصلاح شده نباید در ساختمان هایی استفاده شوند که به طور مستمر در معرض آب قرار دارند.
