مصالح سنگی بتن باید سخت، تمیز، بادوام، عاری از پوسیدگی و فاقد لایه‌های ورم کننده یا منقبض شونده به هنگام مجاورت با هوا، مواد شیمیایی مضر برای بتن و آرماتورها، لایه‌های سست، کلوخه‌های رسی و ذرات میکا باشد. مواد سنگی سست، ورقه ورقه، پهن و نازک یا دراز، ناپایدار در برابر هوازدگی، عوامل شیمیایی معین و واکنش‌زای قلیایی را نباید در بتن به مصرف رساند. جنس شن و ماسه باید از سنگهای سیلیسی، سیلیکاتی یا آهکی سخت باشد.
دانه‌بندی شن و ماسه برای بتن و بتن مسلح، باید مطابق جداول 2-4-3 (الف) و 2-4-3 (ب) باشد. حداکثر رس و لای و ذرات ریزتر از 75 میکرون در ماسه طبیعی، و یا ماسه حاصله از شن طبیعی، نباید از (3%)، و در ماسه شکسته به دست آمده از سنگ، از (10%) و در شن از (1%) وزنی تجاوز کند. برای کنترل کارگاهی ارقام مزبور، به یک شیشه استوانه‌ای شکل، یک خط‌کش مدرج و مقداری آب و نمک با غلظت (1%) نیاز است (برای ساختن آن می‌توان یک قاشق چایخوری نمک طعام را در نیم لیتر آب تمیز حل کرد.). روش آزمایش به این ترتیب است:
ابتدا ماسه مورد آزمایش را به قدری درون ظرف شیشه‌ای بریزید که ارتفاع آن به 50 میلیمتر برسد، سپس آنقدر آب نمک بیفزایید تا مجموع ارتفاع ماسه و آب نمک به 75 میلیمتر برسد آنگاه محتویات ظرف را به خوبی تکان داده و بگذارید به مدت 3 ساعت آرام و بی‌حرکت بماند و ذرات رس و لای روی ماسه ته‌نشین گردد. ارتفاع این ذرات نباید بیش از 3 میلیمتر باشد. در این آزمایش هر میلیمتر ارتفاع ذرات ریز، معادل (1%) وزنی ماسه است.
روش سریع برای تشخیص مناسب بودن ماسه وارده به کارگاه کف‌مال کردن آن است، چنانچه ذرات گل به دست بچسبد باید از تخلیه آن جلوگیری شود.
ضریب نرمی[1] ماسه استخراج شده از یک معدن نباید در حین اجرای کار به میزانی بیش از 2/0± تغییر نماید و این ضریب نرمی نباید از 3/2 کمتر و از 1/3 بیشتر باشد. شن و ماسه باید فاقد ناخالصیهای آلی و ذرات گرد و خاک و پوشش رسی باشد، زیرا این مواد سبب جلوگیری از چسبیدن آنها به خمیر سیمان می‌شوند. به طور کلی شن و ماسه مصرفی باید با مندرجات آیین‌نامه بتن ایران تطابق داشته باشند. حدود قابل قبول برای مواد زیان‌آور ماسه و شن در جداول 2-4-3 (پ) و 2-4-3 (ت) درج شده است.
[1] ضریب نرمی ماسه از حاصل جمع درصدهای مانده روی الکهای نمره 4، 8، 16، 30، 50 و 100 تقسیم بر 100 حاصل می‌شود.
