دسته‌بندی نشده · شهریور ۱۰, ۱۳۹۹ ۰

۱۵-۱-۲ تعاریف

آسانسور: وسیله ای است متشکل از کابین، معمولاً وزنه تعادل و اجزای دیگر که با روشهای مختلف، مسافر، بار یا هر دو را در مسیر بین طبقات ساختمان جابجا میکند.

 آسانسور کششی: آسانسوری است که حرکت آن بر اثر ایجاد نیروی اصطکاک بین سیم بکسل و شیار فلکه کشش، به هنگام چرخش آن، توسط سیستم محرکه به وجود می آید.

 آسانسور هیدرولیکی: در این نوع آسانسور سیلندر و پیستون هیدرولیکی عامل حرکت کابین بوده و ممکن است دارای وزنه تعادل نیز باشد.

 بالاسری: فاصله قائم بین کف بالاترین محل توقف کابین تا زیر سقف چاه آسانسور را بالاسری گویند.

 پلکان برقی: وسیله ای است که در مسیر حرکت افراد پیاده جهت بالا یا پایین بردن آنها در دو طبقه غیرهمسطح به کار میرود و به وسیله پله که توسط نیروی محرکه برقی به حرکت  درآورده میشود سبب جابجایی افراد می گردد. این وسیله در اماکن عمومی نظیر فرودگاه ها، مترو، پایانه ها، ساختمانهای تجاری، فروشگاه های بزرگ و… به کار میرود.

 پیاده رو متحرک: پیاده رو متحرک وسیله ای جهت انتقال افراد در سطوح همتراز یا سطوح با اختلاف ارتفاع کم میباشند، به انواعی از آن که با سطح افق زاویه دارد رمپ برقی نیز میگویند.

 پله: به قسمتی از پلکان برقی یا پیاده رو متحرک گفته میشود که افراد روی آن می ایستند. معمولاً جنس آنها از آلومینیوم با سطح شیاردار در جهت حرکت است.

تابلو کنترل آسانسور: مجموعه ای شامل مدارهای فرمان و قدرت که وظیفه کنترل حرکت کابین و پاسخگویی به احضار را به عهده دارد.

 تعمیرکار: فرد یا افراد مجاز و متخصص صاحب صلاحیت که وظیفه سرویس و یا تعمیر آسانسور را به عهده دارند.

 تراز طبقه شدن: منظور همتراز شدن کف کابین با کف تمام شده طبقه در محل ورودی به آسانسور است.

 چاه: فضایی است که ریلها و برخی تجهیزات دیگر آسانسور در آن نصب میشوند و کابین و وزنه تعادل در این مکان حرکت مینمایند.

 چاهک: فاصله قائم بین کف پایینترین محل توقف تا کف چاه آسانسور (به ابعاد چاه آسانسور) را چاهک میگویند.

 درهای طبقات: درهایی هستند که در محل ورودی طبقات به کابین قرار میگیرند.

 درِ کابین: دری است که در ورودی کابین قرار دارد و معمولاً به طور خودکار باز و بسته میشود.

 دستگیره: دستگیره (در پلکان برقی یا پیاده رو متحرک)، از جنس لاستیک با الیاف مخصوص میباشد که متحرک بوده و سرعت آن با سرعت حرکت پله یکسان است. افراد هنگام بالا رفتن یا پایین آمدن از آن استفاده میکنند.

 ریلهای راهنما: اجزای فلزی با مقطع T که برای هدایت کابین یا وزنه تعادل (در صورت وجود) به کار میروند.

 زنجیر جبران (سیم بکسل جبران): در ساختمانهای مرتفع وقتی که کابین در بالا و یا پایینترین طبقه قرار میگیرد مجموع وزن سیم بکسلها که مقدار قابل ملاحظه ای است به یک سمت فلکه کششی منتقل میشود. برای کنترل وزن متغیر طناب، یک سیم بکسل یا زنجیر، از تیر پایین یوک کابین به تیر پایین وزنه تعادل هموزن سیم بکسلها متصل میشود تا اضافه وزن به وجود آمده توسط سیم بکسلها را جبران نماید و به آن طناب، سیم بکسل یا زنجیر جبران میگویند.

 زاویه شیب: حداکثر زاویه ای است که پله یا تسمه نسبت به سطح افق میسازد.

 سرعت اسمی پلکان برقی (پیاده رو متحرک): سرعت خطی در جهت حرکت پله یا تسمه در هنگامی که باری روی آنها وجود ندارد.

سیستم اضافه بار: در برخی آسانسورها برای جلوگیری از اضافه بار حسگری را به شیوه های مختلف تعبیه میکنند تا هنگام سوار شدن مسافر یا گذاشتن بار، بیش از ظرفیت پیش بینی شده در کابین، ضمن اعلام خبر تا تخلیه بار اضافی از حرکت آسانسور جلوگیری شود.

 سیستم ترمز ایمنی (سیستم پاراشوت): سیستم مکانیکی که ترجیحاً در قسمت زیرین یا بالای چهارچوب (یوک) کابین و وزنه تعادل (در صورت لزوم) قرار میگیرد و در مواقع اضطراری با افزایش غیرعادی سرعت، فعال شده و سبب توقف کابین یا وزنه تعادل (به وسیله قفل شدن کابین یا وزنه تعادل به ریلها) میشود.

سرعت اسمی آسانسور: حداکثر سرعت کابین هنگام حرکت عادی را سرعت اسمی میگویند.

 سیستمهای فراخوانی آسانسور: نحوه پاسخ به احضار مسافران در آسانسور که با توجه به نوع کاربری ساختمان میتواند متفاوت باشد. انتخاب صحیح این سیستم اهمیت زیادی دارد.

 سطح مفید کابین: سطحی است که برای ایستادن مسافر و یا گذاشتن بار به کار گرفته میشود و مقدار آن متناسب با ظرفیت بار یا مسافر محاسبه میشود (جداول ۱۵-۲-۲-۲-۱ الف و ب).

 شیر اطمینان: شیر هیدرولیکی است که برای جلوگیری از سقوط یا افزایش ناگهانی سرعت کابین در آسانسورهای هیدرولیک به کار میرود.

 شانه ثابت: قطعه ثابتی در دو انتهای پله میباشد که دارای دندانه های متناسب با شیارهای روی پله یا تسمه میباشد و از ورود اشیای خارجی و پای مسافران به داخل شیار پله جلوگیری میکند.

 ضربه گیر (بافر): وسیله ای ارتجاعی است که برای جلوگیری از برخورد کنترل نشده کابین و یا وزنه تعادل به کف چاهک به کار میرود. این وسیله لازم است طوری طراحی و انتخاب گردد که قسمتی از انرژی جنبشی کابین را مستهلک کند. باید توجه داشت که ضربه گیر برای متوقف کردن کابین به هنگام سقوط آزاد آن، طراحی نشده است.

 طبقه اصلی ورودی: طبقه ای است که ورود افراد پیاده به ساختمان از آن طریق انجام میشود و معمولاً همتراز سطح خیابان است. چنانچه در ساختمانی دسترسیهای اصلی مختلفی به یک آسانسور وجود داشته باشد پایینترین آنها طبقه اصلی محسوب میشود.

 طول مسیر حرکت: ارتفاع بین کف پایینترین طبقه توقف آسانسور تا کف بالاترین طبقه توقف آسانسور، طول مسیر حرکت نامیده میشود.

 طبقه بندی ساختمانها از نظر میزان تردد جمعیت

 دسته اول: ترافیک سبک بدون داشتن زمان اوج ترافیک شامل کاربریهای صنعتی، انبار و مخاطره آمیز.

 دسته دوم: ترافیک متوسط بدون داشتن زمان اوج ترافیک شامل کاربریهای مسکونی، هتل، خوابگاه و اداری که دارای واحدهای جدا از هم هستند.

 دسته سوم: ترافیک سنگین دارای زمان اوج ترافیک شامل کاربریهای آموزشی- تربیتی، اداری-حرفه ای، کسبی- تجاری، تجمعی (سالن اجتماعات، سینما، تئاتر و … ) و آن دسته از کاربریهای درمانی-مراقبتی که دارای ترددهای زیاد هستند (مانند بیمارستانها).

دسته چهارم: ترافیک خاص شامل کاربری درمانی- مراقبتی (مانند درمانگاه ها، کلینیکها، بازداشتگاه ها و… ).

 کابین: جزیی از آسانسور است که مسافر، بار یا هر دو را در خود جای میدهد. کابین دارای کف برای ایستادن، دیواره هایی برای حفاظت مسافران یا بار، سقف و در میباشد.

 کابین دو در: کابینی است که دارای دو در می باشد. در صورتیکه این دو در در دو ضلع رو به رو به یک دیگر باشند کابین دو درِ رو به رو و در صورتیکه در دو ضلع مجاور باشند کابین دو درِ مجاور نامیده میشود.

کلید آتشنشان: کلیدی است که در مواقع ضروری از جمله تخلیه افراد مسن، معلول و غیره. توسط آتشنشان فعال شده و کنترل آسانسور فقط توسط آن (راهبر داخل کابین) صورت میگیرد.

 کنترل کننده مکانیکی سرعت (گاورنر):

 به سیستم ترمز ایمنی (پاراشوت) کابین افزایش سرعت بیش از حد کابین قفل ایمنی را فعال نماید.

وسیله ای مکانیکی است که از طریق سیم بکسل یا زنجیر یا وزنه تعادل (در صورت وجود) متصل بوده تا در موقع شده و ضمن فرمان قطع برق موتور آسانسور، سیستم ترمز

موتورخانه: فضایی است که موتور گیربکس یا سیستم محرکه آسانسور، تابلو کنترل و غیره را در خود جای میدهد.

نگهدارنده ریلها: رابطی است که ریلها را به سازه و دیواره چاه آسانسور متصل میکند و برای اتصال آن، از بست مخصوص و پیچ و مهره استفاده میشود.

 وزنه تعادل: وزنه یا ترکیبی از وزنه ها است که برای متعادل کردن وزن کابین و بخشی از ظرفیت آسانسور به کار میرود.

 یوک کابین: قاب نگهدارنده ای است که کف کابین، ترمزهای ایمنی، کفشکها و سیم بکسلها به آن متصل میشوند.